Ekran Süresinin Beyne Etkisi

Yazar: Victoria L. Dunckley M.D.

Çeviren: Özge Şahintürk Açıkgöz

Araştırmalar internet bağımlılığının beyin bölgelerinde duygusal işleme, yönetim ve karar verme gibi bilişsel kontrolü içeren yapısal ve fonksiyonel değişikliklerle ilişkili olduğunu göstermektedir. (Lin & Zhou ve ark, 2012).

Araştırmalar internet bağımlılığının beyin bölgelerinde duygusal işleme, yönetim ve karar verme gibi bilişsel kontrolü içeren yapısal ve fonksiyonel değişikliklerle ilişkili olduğunu göstermektedir. (Lin & Zhou ve ark, 2012).

Peki ya “bağımlı” olmayan çocuklar?

Bağımlılık bir yana, farkındalık isteyen bir endişe ise 7 saatten fazla süre ekrana maruz kalan ortalama çocuklarda bir hasar yaratma riskidir. Bir hekim olarak, gözlemlediğim çocukların çoğunun duyu aşırı yükü, onarıcı/restoratif uyku eksikliği ve Elektronik Ekran Sendromu olarak isimlendirdiğim tanıdan bağımsız olarak, aşırı uyarılmış bir sinir sisteminden muzdarip olduklarını gözlemliyorum. Bu gibi çocuklar dürtüseldir, huysuzdur ve taramalarda görülen hasarı açıklayan yukarıdaki alıntıdaki açıklama gibi dikkatlerini veremezler.

Birçok ebeveynin, ekran süresini sınırlamak adına daha fazla birşeyler yapmaları gerektiğine dair giderilemeyen bir hissi olsa da, çoğu zaman, bu can atılan cihazları birdenbire ortadan kaldırmayı haklı göstermek için yeterli kanıt olup olmadığını sorgular, bunun “çocuklarımızın kültürünün bir parçası” olduğunu rasyonalize eder ya da başkalarının örneğin eşlerinin, kendi gösterdikleri çabaları baltalayacağından endişe ederler. Size rahatsız edici hissettirse bile, aşağıdaki bilgileri bir içinize sindirin ve özellikle de genç ve hala gelişmekte olan bir beyinde ekran süresinin verebileceği potansiyel hasar hakkındaki gerçek ile kendinizi donanımlı hale getirin.

Ekran bağımlılığına dair beyin tarama araştırma bulguları:

Gri madde atrofisi: Birçok çalışma, internet/oyun bağımlılığında “işleme”nin gerçekleştiği gri madde alanlarında atrofi (büzülme veya doku hacmi kaybı) olduğunu göstermiştir (Zhou 2011, Yuan 2011, Weng 2013 ve Weng 2012). Etkilenen alanlar arasında, planlama, önceliklendirme, düzenleme ve dürtü kontrolü gibi yürütme işlevlerini yöneten, beynin önemli bölümü olan “frontal lob” da bulunuyor. Duygu ve haz davranışında önemli olan mezolimbik bağlantılarını ve sosyal olarak kabul görmeyen dürtülerin bastırılmasında yer alan striatumda hacim kaybı da görülmüştür. Diğer bir önemli bulgu da, başkaları için empati ve şefkat geliştirme kapasitemizde ve fiziksel sinyalleri duygu ile bütünleştirme yeteneğimizde yer alan ve insula olarak bilinen bir alana da zarar vermiş olmasıydı. Bu beceriler, şiddet içeren davranışlara olan açık bağlantının yanı sıra, kişisel ilişkilerin derinliğini ve kalitesini de belirler.

Riskli beyaz madde bütünlüğü: Araştırma aynı zamanda beynin beyaz maddesinde bütünlük kaybı olduğunu göstermiştir (Lin 2012, Yuan 2011, Hong 2013 ve Weng 2013). “Lekeli” beyaz madde, aynı hemisferin (beyin yarısı) çeşitli loblarına gelen ve ondan çıkan bağlantılar, sağ ve sol hemisferler arasındaki bağlantılar ve daha yüksek (bilişsel) ve daha düşük (duygusal ve hayatta kalma) beyin merkezleri arasındaki yolaklar da dahil olmak üzere, beyin içindeki iletişim kaybına dönüşür. Beyaz madde ayrıca ağları beyinden vücuda ve vücuttan da beyne bağlar. Kesintiye uğramış bağlantılar sinyalleri yavaşlatabilir, bunlara “kısa devre” yaptırabilir veya düzensiz olmalarına (“teklemelerine”) neden olabilir.

Kortikal kalınlıkta azalma: İnternet bağımlılığı olan ergen erkek çocuklarında kortikal (beynin en dış kısmı) kalınlığın azaldığını (Hong 2013) ve online oyun bağımlılarının (buluğ çağının sonlarındaki kız ve erkekler) frontal lobda kortikal kalınlığın azalmasının bilişsel bir işlev bozukluğuyla ilişkili olduğunu buldular (Yuan 2013).

Bilişsel işlev bozukluğu: Görüntüleme çalışmaları etkin bilgi işlemenin daha az ve dürtü inhibisyonunun azaltılmış olduğunu (Dong & Devito 2013) ve ödüllere olan hassasiyetin ve kayba olan duyarsızlığın artmış olduğunu (Dong & Devito 2013) ve anormal spontan beyin aktivitesinin zayıf görev performansı ile ilişkili olduğunu bulmuştur (Yuan 2011).

Tutku ve dopamin fonksiyon bozukluğu: Video oyunları hakkında yapılan araştırmalar, oyun sırasında dopaminin (ödül işleme ve bağımlılığa dahil olan) serbest bırakıldığını (Koepp 1998 ve Kuhn 2011) ve bilgisayar oyunu oynamaya dair tutku veya dürtülerin, uyuşturucu tutkusuna benzer beyin değişiklikleri ürettiğini göstermiştir (Ko 2009, Han 2011). İnternet bağımlılığındaki diğer bulgular arasında, dopamin reseptör ve taşıyıcı sayısında azaltma bulunur (Kim 2011 ve Hou 2012).

Kısacası, ekran karşısında geçirilen aşırı süre beyin yapısı ve işlevinde bozukluğa yol açıyor gibi görünmekte. Hasarın çoğu, ergenlik çağından yirmili yaşların ortalarına kadar büyük değişiklikler geçiren beynin frontal lobunda meydana geliyor. Dolayısıyla, frontal lob gelişimi de hayatın her alanında refah duygusundan tutun akademik veya kariyer başarısına ve ilişki becerilerine kadar olan başarıyı büyük ölçüde belirler. Bu araştırmayı hem ekran yönetiminizde kendi ebeveyn konumunuzu güçlendirmek, hem de başkalarını da aynı şeyi yapmaya ikna etmek amacıyla kullanın.

Ekran yönetimi hakkında daha fazla yardım için www.drdunckley.com/videogames/ linkini ziyaret edin. Elektronik aletlerin hem semptom ve fonksiyon bozukluğuna nasıl dönüştüğünü hem de bu değişikliklerin nasıl geri döndürülebildiğine dair bilgi için “Çocuğunuzun Beynine Format Atın” (Reset Your Child's Brain) adlı yeni kitabımı okuyabilirsiniz.

Kaynakça ve İleri Okuma

Çeviri Kaynağı: https://www.psychologytoday.com/intl/blog/mental-wealth/201402/gray-matters-too-much-screen-time-damages-the-brain

Dong, Guangheng, Elise E Devito, Xiaoxia Du, and Zhuoya Cui. “Impaired Inhibitory Control in ‘Internet Addiction Disorder’: A Functional Magnetic Resonance Imaging Study.”Psychiatry Research203, no. 2–3 (September 2012): 153–158. doi:10.1016/j.pscychresns.2012.02.001.

Dong, Guangheng, Yanbo Hu, and Xiao Lin. “Reward/Punishment Sensitivities Among Internet Addicts: Implications for Their Addictive Behaviors.” Progress in Neuro-Psychopharmacology & Biological Psychiatry 46 (October 2013): 139–145. doi:10.1016/j.pnpbp.2013.07.007.

Han, Doug Hyun, Nicolas Bolo, Melissa A. Daniels, Lynn Arenella, In Kyoon Lyoo, and Perry F. Renshaw. “Brain Activity and Desire for Internet Video Game Play.” Comprehensive Psychiatry 52, no. 1 (January 2011): 88–95. doi:10.1016/j.comppsych.2010.04.004.

Hong, Soon-Beom, Jae-Won Kim, Eun-Jung Choi, Ho-Hyun Kim, Jeong-Eun Suh, Chang-Dai Kim, Paul Klauser, et al. “Reduced Orbitofrontal Cortical Thickness in Male Adolescents with Internet Addiction.” Behavioral and Brain Functions 9, no. 1 (2013): 11. doi:10.1186/1744-9081-9-11.

Hong, Soon-Beom, Andrew Zalesky, Luca Cocchi, Alex Fornito, Eun-Jung Choi, Ho-Hyun Kim, Jeong-Eun Suh, Chang-Dai Kim, Jae-Won Kim, and Soon-Hyung Yi. “Decreased Functional Brain Connectivity in Adolescents with Internet Addiction.” Edited by Xi-Nian Zuo. PLoS ONE 8, no. 2 (February 25, 2013): e57831. doi:10.1371/journal.pone.0057831.

Hou, Haifeng, Shaowe Jia, Shu Hu, Rong Fan, Wen Sun, Taotao Sun, and Hong Zhang. “Reduced Striatal Dopamine Transporters in People with Internet Addiction Disorder.” Journal of Biomedicine & Biotechnology 2012 (2012): 854524. doi:10.1155/2012/854524.

Kim, Sang Hee, Sang-Hyun Baik, Chang Soo Park, Su Jin Kim, Sung Won Choi, and Sang Eun Kim. “Reduced Striatal Dopamine D2 Receptors in People with Internet Addiction.” Neuroreport 22, no. 8 (June 11, 2011): 407–411. doi:10.1097/WNR.0b013e328346e16e.

Ko, Chih-Hung, Gin-Chung Liu, Sigmund Hsiao, Ju-Yu Yen, Ming-Jen Yang, Wei-Chen Lin, Cheng-Fang Yen, and Cheng-Sheng Chen. “Brain Activities Associated with Gaming Urge of Online Gaming Addiction.” Journal of Psychiatric Research 43, no. 7 (April 2009): 739–747. doi:10.1016/j.jpsychires.2008.09.012.

Kühn, S, A Romanowski, C Schilling, R Lorenz, C Mörsen, N Seiferth, T Banaschewski, et al. “The Neural Basis of Video Gaming.” Translational Psychiatry 1 (2011): e53. doi:10.1038/tp.2011.53.

Lin, Fuchun, Yan Zhou, Yasong Du, Lindi Qin, Zhimin Zhao, Jianrong Xu, and Hao Lei. “Abnormal White Matter Integrity in Adolescents with Internet Addiction Disorder: A Tract-Based Spatial Statistics Study.” PloS One 7, no. 1 (2012): e30253. doi:10.1371/journal.pone.0030253.

Rideout, Victoria J., Ulla G. Foehr, and Donald F. Roberts. “Generation M2: Media in the Lives of 8- to 18- Year Olds.” Kaiser Family Foundation Study (2010). http://kff.org/other/poll-finding/report-generation-m2-media-in-the-lives/.

Weng, Chuan-Bo, Ruo-Bing Qian, Xian-Ming Fu, Bin Lin, Xiao-Peng Han, Chao-Shi Niu, and Ye-Han Wang. “Gray Matter and White Matter Abnormalities in Online Game Addiction.” European Journal of Radiology 82, no. 8 (August 2013): 1308–1312. doi:10.1016/j.ejrad.2013.01.031.

Yuan, Kai, Ping Cheng, Tao Dong, Yanzhi Bi, Lihong Xing, Dahua Yu, Limei Zhao, et al. “Cortical Thickness Abnormalities in Late Adolescence with Online Gaming Addiction.” Edited by Bogdan Draganski. PLoS ONE 8, no. 1 (January 9, 2013): e53055. doi:10.1371/journal.pone.0053055.

Yuan, Kai, Chenwang Jin, Ping Cheng, Xuejuan Yang, Tao Dong, Yanzhi Bi, Lihong Xing, et al. “Amplitude of Low Frequency Fluctuation Abnormalities in Adolescents with Online Gaming Addiction.” Edited by Krish Sathian. PLoS ONE 8, no. 11 (November 4, 2013): e78708. doi:10.1371/journal.pone.0078708.

Yuan, Kai, Wei Qin, Guihong Wang, Fang Zeng, Liyan Zhao, Xuejuan Yang, Peng Liu, et al. “Microstructure Abnormalities in Adolescents with Internet Addiction Disorder.” Edited by Shaolin Yang. PLoS ONE 6, no. 6 (June 3, 2011): e20708. doi:10.1371/journal.pone.0020708.

Zhou, Yan, Fu-Chun Lin, Ya-Song Du, Ling-di Qin, Zhi-Min Zhao, Jian-Rong Xu, and Hao Lei. “Gray Matter Abnormalities in Internet Addiction: A Voxel-Based Morphometry Study.” European Journal of Radiology 79, no. 1 (July 2011): 92–95. doi:10.1016/j.ejrad.2009.10.025.